آیا شما هم درگیر حسابداری پیچیده حقوق و دستمزد پرسنل هستید؟ در اینصورت هر ماه وظیفه سنگین انجام دقیق و درست حساب و کتاب کارکنان وقت گیرترین کار شماست!
واحد پرسنلی و محاسبات حقوق دستمزد یکی از بخشهایی است که در سازمانها یا بنگاه اقتصادی مختلف با وجود ساختار و پایه مشترک، در جزئیات بسیار متفاوت است .در این نوشته سعی داریم به اختصار به بررسی نحوه محاسبه و نحوه ثبت سند مالی حقوق ودستمزد بپردازیم.
پارامترهای حکمی محاسبات حقوق و دستمزد
بر اساس قانون وزارت کار؛ دستمزد روزانه، حق مسکن، حق اولاد و بن کارگری از مزایای پرداختی اجباری به پرسنل می باشد.این پارامترها عموما بر اساس حکم پرسنلی در ابتدای سال مالی مشخص می شود و تا پایان سال مالی تغییر نمی کند.
در بعضی موارد بجای دستمزد روزانه حقوق پایه در حکم ثبت می شود حقوق پایه، حقوق سی روز کارکرد میباشد که ۳۰برابر دستمزد روزانه هر کارمند است. در کنار پارامتر های حکمی فوق که در هر بنگاه اقتصادی وجود دارد، پارامتر های دیگری نیز بصورت حکمی وجود دارند که اختیاری هستند و در بعضی شرکتها جهت محاسبات حقوق و دستمزد استفاده می شود، این پارامتر ها شامل: حق جذب، حق مسئولیت، حق مدیریت، حق دوری از مرکز و … است.
مبلغ افزایش حقوق سال ۹۵
حتما مقاله سند حقوق و دستمزد در حسابداری چگونه ثبت می شود؟ را مطالعه کنید.
پارامتر های متغیر محاسبات حقوق و دستمزد
این پارامتر ها هر ماه تغییر می کنند مانند: روز کارکرد، ساعت اضافه کاری، پاداش، مساعده، نوبت کاری، شبکاری و … معمولا به عملکرد یک کارمند در ماه بستگی دارد.
حتما مقاله مراکز هزینه یعنی چه و نحوه استفاده آن در حقوق و دستمزد چیست؟ را مطالعه کنید.
پارامتر های محاسباتی حقوق و دستمزد
پارامتر های محاسباتی بر اساس یک عملکرد ریاضی از روی پارامتر های حکمی و متغیرمحاسبه می شوند بطور مثال:
حقوق کارکرد = حقوق روزانه X روز کارکرد
فرمول محاسباتی این پارامتر ها ممکن است در بعضی موارد پیچیده تر یا حتی شرطی باشد مثل عیدی یا مالیات.
جدای از دسته بندی بالا، پارامترهای حقوق را بر اساس نوع اثرشان بر جمع پرداختی میتوان در سه دسته جای داد :مزایا، کسورات، بی اثرها. مزایا پارامتر هایی می باشند که به کارمند پرداخت می شوند مثل حقوق کارکرد، اضافه کار، پاداش. کسورات نیز پارامترهایی هستند که از حقوق کارمند کسر می شوند، مثل بیمه سهم بیمه شده، مالیات، کسر کار، جریمه، مساعده. پارامترهای بی اثر در رقم پرداختی به کارمند یا کارگر اثر گذار نیستند اما در محاسبات حقوق تاثیر دارند مثل حقوق پایه، روز کارکرد. بعضی از این پارامتر ها بعنوان هزینه کارفرما هستندو در سند حسابداری حقوق و دستمزد ثبت می شوند. ولی در رقم پرداختی به کارمند بی اثر هستند.مانند: بیمه سهم کارفرما، بیمه بیکاری.
نکته مهم در محاسبه حقوق و دستمزد
- بیمه : بر اساس حقوق و مزایای مشمول بیمه محاسبه می شود و کسورات حقوق مورد قبول سازمان تامین اجتماعی نمی باشد، بیمه به سه قسمت تقسیم می شود :
- بیمه سهم بیمه شده : برابر ۷ درصد حقوق و مزایای مشمول بیمه است که بعنوان کسورات از حقوق پرداختی کسر می شود و بعهده کارمند می باشد.
- بیمه سهم کارفرما:برابر ۲۰ درصد حقوق و مزایای مشمول بیمه است که کارفرما موظف به پرداخت آن می باشد.
- بیمه بیکاری: برابر ۳ در صد حقوق و مزایا مشمول بیمه میباشد که کارفرما موظف به پرداخت آن می باشد.
- محاسبه مالیات : بر اساس جدول مالیات و سالانه می باشد. با توجه به اینکه حقوق بصورت ماهانه پرداخت میشود، از تعدیل مالیات بصورت سالانه یا ماهانه جهت محاسبه مالیات استفاده میشود.در تعدیل مالیات ماهانه، جمع درآمد مشمول مالیات از ابتدای سال محاسبه می شود. ارقام جدول مالیاتی نیز به نسبت زمان کارکرد شخص از ابتدای سال محاسبه می شود. بر اساس این جدول رقم مالیات بدست می آید.سپس جمع کل مالیات پرداختی از ابتدای سال تاکنون از این رقم کسر می شود. مانده، مالیات قابل پرداخت می باشد.
مالیات این ماه = مالیات پرداختنی – جمع مالیات پرداخت شده از ابتدای سال
- محاسبه عیدی:مبلغ عیدی برای کارکرد کامل یک سال برابر است با ۶۰ روز دستمزد روزانه کارمند تا سقف ۹۰ روز حداقل دستمزد .بطور مثال برای سال ۹۴ اگر شصت روز حقوق یکنفر از ۹۰X237475=21302750 بیشتر باشد رقم عیدی همان ۲۱۳۰۲۷۵۰ خواهد بود.
- محاسبه سنوات:سنوات به ازای هر سال کارکرد برابر سی روز آخرین دستمزد به عنوان سنوات محاسبه می شود. سنوات در بعضی موارد پایان هر سال محاسبه و تسویه می گردد و گاهی نیز در پایان خدمت محاسبه و پرداخت می شود.
در نهایت رقم قابل پرداخت هر شخص برابر است با جمع حقوق و مزایا منهای کسورات.
امروز کمتر شرکت و موسسه ای است که این محاسبات را به صورت دستی انجام دهد. تهیه یک نرم افزار حقوق و دستمزد خوب و مناسب، میتواند تا حد زیادی در وقت حسابداران حقوق و دستمزد صرفه حویی کند. نرم افزارهای حقوق و دستمزد اطلاعات پایه مانند قوانین مالیات، فرمولهای محاسباتی و اطلاعات حکمی پرسنل را در ابتدای سال دریافت میکنند. سپس هرماه حسابدار با مراجعه به نرم افزار حقوق و دستمزد و ثبت اطلاعات کارکرد کارکنان، کلیه گزارشهای مورد نیازمثل لیست حقوق، فیش حقوق،فایلهای بیمه و مالیات را در زمانی کوتاه تهیه میکند.
