با توجه به اینکه داراییهای ثابت دارای عمر مفید می باشند و ارزش ریالی آنها به مرور زمان کاسته می شود، به این کاهش تدریجی ارزش داراییها استهلاک گفته می شود.
درپایان هر سال مالی مبلغ استهلاک اموال و داراییها باید محاسبه شود و این مبلغ به حساب هزینه منظور گردد. هزینه استهلاک طی یک سند حسابداری پیش از بستن حسابهای موقت ثبی می گردد. و پس از آن می توان در سیستم مالی عملیات مربوط به بستن سال مالی را انجام داد.
اندوخته استهلاک یا ذخیره استهلاک چیست
براساس اصل قیمت تمام شده داراییها و اساسا وقایع مالی به قیمت تمام شده در دفاتر قانونی ثبت می شوند در نتیجه مجاز به بستانکار کردن این حساب به دلیل استهلاک نمی باشیم. بنابراین در مقابل حساب هزینه استهلاک حساب ذخیره استهلاک یا اندوخته استهلاک را بستانکار می کنیم.
ارزش اسقاط دارایی
معمولا تمام ارزش یک دارایی مستهلک نمی شود و در پایان عمر مفید هر یک از اموال و داراییها دارای ارزش اسقاط یا فرسوده می باشد. بنابراین استهلاک تفاوت بهای تمام شده دارایی و ارزش اسقاط دارایی تقسیم بر زمان استفاده یا عمر مفید آن می باشد.
ارزش دفتری دارایی
ارزش دفتری دارایی برابر است با بهای تمام شده دارایی منهای ذخیره استهلاک همان دارایی.
محاسبه استهلاک با روش خط مستقیم
در این روش فرض می شود میزان استهلاک یک دارایی در طول سنوات استفاده آن برابر است.فرض کنید اگر بهای تمام شده یکی از داراییها ۱۱،۰۰۰،۰۰۰ ریال باشد و پش از ۵ سال اسقاط شود و ارزش اسقاط آن ۱،۰۰۰،۰۰۰ ریال باشد مبلغ استهلاک سالانه آن برابر است با :
(۱۱,۰۰۰,۰۰۰-۱,۰۰۰,۰۰۰)/۵=۲,۰۰۰,۰۰۰ ریال
محاسبه استهلاک با روش نزولی
در این روش هر سال در صدی از ارزش دفتری دارایی ثابت بعنوان استهلاک محاسبه می شود سند آن در حسابداری ثبت می گردد. در این روش درصد استهلاک باید به نحوی انتخاب شود که در پایان عمر مفید دارایی ارزش دفتری دارایی برابر ارزش اسقاط آن شود.
پی نوشت:
باتوجه به اینکه داراییهای ثابت در زمان خرید از جنس هزینه نمی باشند اما با گذشت زمان رفته رفته از ارزش آنها کم می شود بنابراین با محاسبه استهلاک به مرور و طی چند دوره مالی آنها را هزینه می کنیم.
حسابداری