استاندارد گزارشگیری مالی یا IFRS(International Financial Reporting Standards) مجموعهای از قوانین بینالمللی حسابداری است که تعیین میکند چه فاکتورهایی در بعضی ازمعاملات باید در گزارشگیری صورتهای مالی گنجانده شود. IFRS توسط هیئت استانداردهای بینالمللی حسابداران تعیین میشود و دقیقاً مشخص میکند حسابداران چه مواردی را باید در صورتهای مالی خود گزارش کنند.IFRS در حقیقت یک زبان حسابداری مشترک است و قوانین و استانداردهای تعیین شده در آن باید در تمام شرکتها و تمام کشورها اعمال شود.
در این مقاله به توضیح استاندارد گزارشگیری بینالمللی میپردازیم و عوامل مؤثر در شکل گزارشگیری از صورتهای مالی در کشورهای مختلف را بررسی میکنیم.
در این راستا آنچه میخوانید شامل موارد زیر است:
- هدف استاندارهای IFRS از وضع قوانین در گزارشگیری صورتهای مالی چیست؟
- قوانین استاندارد IFRS در تهیه صورتهای مالی
- بیانیه وضعیت مالی : این مورد یکی از ترازنامههای مالی است . IFRS قوانین خاصی را بر روشهایی که در آن اجزای یک ترازنامه تعیین میشود تعیین نموده است.
- چه عواملی بر اجرای قوانین IFRS در تنظیم صورتهای مالی مؤثر است؟
هدف استاندارهای IFRS از وضع قوانین در گزارشگیری صورتهای مالی چیست؟
هدف IFRS حفظ ثبات و شفافیت صورتهای مالی در گزارش سالانهی شرکتها در سراسر جهان است.این شفافیت به شرکتها فرصت تصمیمگیریهای درست در حوزهی مسائل مالی را میدهد. زیرا گزارش صورتهای مالی دقیقاً منعکسکنندهی اطلاعاتی خواهد بود که شرکتها بهعنوان دانش پیش از سرمایهگذاریهای مالی به آن نیاز دارند.
در حال حاضر استاندارد IFRS برای تنظیم صورتهای مالی در بسیاری از کشورهای جهان از جمله اتحادیه اروپا و بسیاری از کشورهای آسیایی و آمریکای جنوبی پذیرفته و مورد استفاده قرار گرفته است. حتی تنظیم صورتهای مالی طبق این استاندارد در نرمافزارهای مالی این کشورها گنجانده شده است. اما پذیرش این استاندارد در ایالات متحدهی آمریکا هنوز درهالهای از ابهام بوده و کمسیون بورس اوراق بهادار آمریکا (SEC) در حال تصمیمگیری و رایزنی برای پذیرش یا عدم پذیرش اعمال این قوانین در تهیهی صورتهای مالی شرکتهای آمریکایی است.
کشورهایی که بیشترین بهره را از استانداردهای IFRS به دست میآورند آنهایی هستند که تجارت و سرمایهگذاری بینالمللی زیادی انجام میدهند. طرفداران این استاندارد در جهان پیشنهاد کردهاند که IFRS به تصویب جهانی برسد، چراکه این کار میتواند هزینههای ناشی از جابهجایی پول در کشورهای معاملهگر را به طرز چشمگیری کاهش دهد درحالیکه جریان اطلاعات آزادانهتر انجام میشود.
نکتهای که در مورد استاندارد IFRS باید بیان شود این است که این استاندارد نباید با استانداردهای حسابداری بینالمللی (IAS) اشتباه گرفته شود که به نسبت IFRS استاندارد قدیمیتری است.IFRS در حقیقت استانداردی است که قوانین تهیهی صورتهای مالی در حوزهی بینالملل را تعیین میکند.
قوانین استاندارد IFRS در تهیه صورتهای مالی
IFRS حوزهی وسیعی از امور حسابداری را پوشش دهد اما جنبههای خاصی از فعالیتهای تجاری وجود دارد که IFRS در مورد آنها قوانین خاصی را اجبار کرده است. این قوانین شامل موارد زیر است:
- بیانیه وضعیت مالی : این مورد یکی از ترازنامههای مالی است . IFRS قوانین خاصی را بر روشهایی که در آن اجزای یک ترازنامه تعیین میشود تعیین نموده است.
- بیانیهای از درآمد جامع : این بیانیه میتواند یک بیانیهی جامع باشد یا بهصورت ترکیبی از بیانیه سود و زیان و بیانیه حاصل از درآمد دیگر ازجمله اموال و تجهیزات جدا شود.
- بیانیه تغییرات حقوق صاحبان سهام : بهعنوان بیانیهای از درآمدهای ناپایدار شناختهشده است. این نشاندهنده تغییرات شرکت درزمینه ی درآمد یا سود برای دوره مالی مشخصی است.
- بیانیه جریان نقدی : این گزارش خلاصه معاملات مالی شرکت در دورهی دادهشده ، جدا کردن جریان نقدی و سرمایهگذاری و تأمین مالی است.
علاوه بر این گزارشهای اساسی یک شرکت باید خلاصهای از سیاستهای کلی حسابداری خود را ارائه دهد. گزارش کامل اغلب در کنار گزارشهای قبلی گذاشته میشود تا تغییرات حاصل از سود و زیان مشخص شود.یک شرکت مادر باید گزارشهای جداگانهی حسابهای هر شرکت تابعه خود را نیز تنظیم و ارائه کند.
چه عواملی بر اجرای قوانین IFRS در تنظیم صورتهای مالی مؤثر است؟
در میان ۱۵۰ کشوری که در جهان اصل استاندارد IFRS را پذیرفته و آن را در تمام صورتهای مالی و نرمافزارهای مالی خود اعمال کردهاند دو عامل فرهنگ و ترجمه قوانین، تفسیر دقیق و کاربرد IFRS را تحتالشعاع قرار میدهد و منجر به عدم هماهنگی بین کشورها در اجرای این استانداردهای در صورتهای مالی شده است.
تأثیر فرهنگ بر اجرای استانداردهای IFRS
تحقیقات نشان میدهد که تفاوتهای فرهنگی باعث میشود حسابداران در کشورهای مختلف به شکل متفاوتی از تفسیر و کاربرد استانداردها دست یابند. این تحقیق نشان میدهد که دو موردی که روی تفسیر کاربرد استانداردها روی تهیه صورتهای مالی موثر است فرهنگ ملی محافظه کارانه و محرمانه است که بر اندازه ی اطلاعات افشا شده در گزارشهای مالی تاثیر گذار است و این مورد بیشترین پتانسیل را برای برابری نسبت به صورتهای مالی بین المللی دارد.
این تحقیقات بر روی ۱۱۶۰۰۰ کارمند شرکتهای چند ملیتی در ۵۰ کشور و ۳ منطقه ی مختلف از جهان صورت گرفته است و بر طبق این جامعه ی آماری بزرگ است که گفته میشود تفاوتهای فرهنگی باعث میشود اعمال استانداردهای IFRS به طور واقعی بر صورتهای مالی انجام نشود
تأثیر ترجمه بر اجرای استانداردهای IFRS
یکی دیگر از مواردی که صحت اجرای قوانین IFRS بر تهیه صورتهای مالی را تهدید میکند ترجمهی متفاوت این استاندارد به زبانهای دیگر است. بدیهی است که در ترجمه بسیاری از مفاهیم واقعی جابهجاشده و درک درستی ازآنچه در حقیقت منظور قانونگذار بوده است صورت نخواهد گرفت. این قوانین برای اولین بار به زبان انگلیسی نوشته شد و بعد به آلمانی ترجمه شد.تا پایان سال ۲۰۰۶ قوانین IFRS به ۴۰ زبان زندهی دنیا – که اغلب زبانهای اروپایی بود – ترجمهشده و هماینک نسخههای چینی و عربی و ژاپنی آنهم موجود است.اما اینکه از یک واژه یا عبارت در زبانهای مختلف چه تفاسیری وجود داشته باشد موضوعی است که بهعنوان یک عامل مؤثر در نحوهی اجرای استانداردهای IFRS همواره مطرح بوده است.
منابع :
http://www.journalofaccountancy.com